Ἰάκωβος ὁ Πελοποννήσιος

Ἄρχων Πρωτοψάλτης τῆς Μ.τ.Χ.Ἐ.

Ἰάκωβος ὁ Πελοποννήσιος τὴν πατρίδα, ὁ κοινῶς τότε Γιακουμάκης λεγόμενος, μαθητὴς Ἰωάννου τοῦ Τραπεζουντίου, γεννηθεὶς περὶ τὸ 1740· διεκρίθη ὡς φυλάττων πιστότατα τὸ σεμνοπρεπὲς ἐκκλησιαστικὸν μουσικὸν ὕφος, κάλλιστος μελοποιός, ὑμνογράφος καὶ ἀνὴρ πεπαιδευμένος, διατελέσας καὶ γραμματεὺς τοῦ πατριαρχικοῦ γραφείου.

Ὁ Ἰάκωβος Δομέστικος ὧν ἐλάμβανεν ἐτήσιον μισθὸν 120 γρόσια, σιτιζόμενος πιθανῶς ἐν τοῖς πατριαρχείοις, Πρωτοψάλτης δὲ 600 γρόσια ἐτησίως καὶ 400 ἵνα διδάσκῃ εἰς τὴν τότε Μουσικὴν Σχολὴν τὴν Παπαδικὴν καὶ τὸ Στιχηράριον.

Ἐποίησε δύο ἀσματικοὺς κανόνας εἰς ἦχον Δ´, ὧν τὸν μὲν πρὸς τὸ «Τριστάτας κραταιούς», τὸν δὲ πρὸς τὸ «Ἀνοίξω τὸ στόμα μου», καὶ πᾶσαν ἐν γένει τὴν ἀκολουθίαν τῆς μεγαλομάρτυρος Εὐφημίας, τύποις ἐκδοθεῖσαν ἐν τοῖς πατριαρχείοις τὸ πρῶτον τῷ 1804 πατριαρχοῦντος Γρηγορίου τοῦ Ε´, οὗ τὴ προτροπὴ ἐπιθεωρήσας διώρθωσε καὶ τὰ εἰς τὰς ἐκκλησιαστικὰς βίβλους παρεισφρύσαντα κατὰ καιροὺς λάθη, ἀβλεψίᾳ τυπογραφικῇ.

Ἐμέλισε τὸ ἀργὸν Στιχηράριον ἤ Δοξαστάριον (συντμηθὲν ἐκ τοῦ Παλαιοῦ Στιχηραρίου) μετὰ τῶν ἕνδεκα Ἑωθινῶν, τῶν ἰδιομέλων τῶν Μεγάλων Ὡρῶν καὶ τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, περιέχον καὶ τὰ δοξαστικὰ τῶν Ἑσπερίων ἀποστίχων ὅλου τοῦ ἐνιαυτοῦ, συνέταμε τὰ μεγάλα κεκραγάρια Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ καὶ τὸν πολυέλεον Δανιὴλ τοῦ Πρωτοψάλτου «Δοῦλοι Κύριον», ἐμέλισεν ὀκτὼ δοξολογίας ἐντέχνους καὶ χερουβικά, πασαπνοάρια τῶν αἴνων, τὸ «Νῦν αἱ δυνάμεις», τὸ «Ἀγαπήσω σὲ Κύριε», ἀπολυτίκια, κοντάκια, ᾠδᾶς καὶ ἐγκώμια εἰς πατριάρχας. Ὁ Ἰάκωβος πρῶτος ὑπῆρξεν εἰς τὸ κατὰ νόημα μελοποιεῖν. Ἱστορεῖται ὅτι ἵνα τηρήσῃ τὴν ἔννοιαν λέξεων τινῶν τῶν Τροπαρίων εἰς τὰ Προσόμοια δὲν ἐτήρει τὸν οἰκεῖον ῥυθμόν, ἐφ᾽ω Πέτρος ὁ Βυζάντιος, Λαμπαδάριος ὦν τότε, ἠγανάκτει μεγάλως.

Ὑπὸ τοῦ Ἰακώβου ἐπολεμήθη τὸ μεταῤῥυθμιστικὸν σύστημα καὶ ἡ εὐρωπαϊκὴ παρασημαντικὴ Ἀγαπίου Παλλιέρμου τὸν ἐκ Xίoυ.

Return