Ἦχος δ΄, Ἑωθινόν Ζ΄.
 

Πατριαρχική καί Συνοδική Θ. Λειτουργία.

Ὅπου τελεῖται ἡ μνήμη τῶν Ἁγίων Πατριαρχῶν
Κωνσταντινουπόλεως, ἀκολουθεῖται ἡ κατωτέρω τάξις.

Τῷ Σαββάτῳ ἑσπέρας: Θ΄ ΩΡΑ

Ἀπολυτίκια: 1.– «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...». 2.– Δόξα· «Τοῦ Σταυροῦ σου τόν τύπον...».

Κοντάκιον: «Τῆς Ἑορτῆς τῆς νομικῆς...».

Ἀπόλυσις: Μικρά. ῾Η Ἀναστάσιμος.

ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Προοιμιακός – Ψαλτήριον.

Εἰς τό· «Κύριε, ἐκέκραξα...» ἱστῶμεν Στίχους ι΄.

῾Εσπέρια: 1.– Τά 3 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Τόν ζωοποιόν σου Σταυρόν... – Τοῦ ξύλου τῆς παρακοῆς... – Πύλας ᾅδου συνέτριψας, Κύριε...». 2.– Τό 1 Στιχηρόν Ἀνατολικόν· «Δεῦτε, ἀνυμνήσωμεν, λαοί...». 3.– Τά 2 Στιχηρά  ᾿Ιδιόμελα τῆς Σαμαρείτιδος· «᾿Επί τήν πηγήν ἐπέστη... – ᾿Επί τό φρέαρ ὡς ἦλθεν ὁ Κύριος...» καί 4.– Τά 4 Στιχηρά Προσόμοια τῶν Πατριαρχῶν· «᾿Εκκλησία φαιδρύνθητι... – Ἀποστόλων ὁμότροποι... – Τῇ σοφίᾳ τοῦ Πνεύματος... – Πολιτείας λαμπρότητι...».

Δόξα: Τό ᾿Ιδιόμελον τῶν Πατριαρχῶν· «Σήμερον ὡς ἀστέρες...».

Καί νῦν: Τό ᾿Ιδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Παρά τό φρέαρ τοῦ ᾿Ιακώβ...».

Εἴσοδος: «Φῶς ἱλαρόν...». Τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας καί τά Ἀναγνώσματα.

Ἀπόστιχα: Τό Ἀναστάσιμον Στιχηρόν· «Κύριε, ἀνελθών ἐν τῷ Σταυρῷ...» καί τά 4 Στιχηρά τοῦ Πάσχα· «Πάσχα ἱερόν... – Δεῦτε ἀπό θέας γυναῖκες... – Αἱ Μυροφόροι γυναῖκες... – Πάσχα τό τερπνόν...», μετά τῶν πρό αὐτῶν στίχων.

Δόξα: Τό ἕτερον ᾿Ιδιόμελον τῶν Πατριαρχῶν· «Τῷ τοῦ Πνεύματος φωτί...».

Καί νῦν: Τό ἐπίσης ἕτερον ᾿Ιδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «῾Ως ὤφθης ἐπί γῆς...».

Τρισάγιον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Δόξα, τῶν Πατριαρχῶν· «Βυζαντίου ποιμένες...» καί 3.– Καί νῦν, τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...».

Ἀπόλυσις: «῾Ο ἀναστάς ἐκ νεκρῶν...».

Τῇ Κυριακῇ πρωΐ: ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ

Μετά τόν Ν΄ Ψαλμόν, ὁ Τριαδικός Κανών· «Τριάδα θεαρχικήν δοξάσωμεν...», τά διά τήν Λιτήν Στιχηρά ᾿Ιδιόμελα τῶν Πατριαρχῶν· «Εὐ­φραί­νου ἐν Κυρίῳ...» κτλ. μετά τοῦ Δόξα αὐτῶν, Καί νῦν, τό Ἰδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἀγαλλιάσθω σήμερον φαιδρῶς...», τά Τριαδικά· «Ἄξιόν ἐστιν...». Τρισάγιον καί τό Ἀπολυτίκιον τῶν Πατριαρχῶν· «Βυζαντίου ποιμένες...».

ΟΡΘΡΟΣ

῾Εξάψαλμος.

Εἰς τό· «Θεός Κύριος...».

Ἀπολυτίκια: Τά τοῦ ῾Εσπερινοῦ.

Καθίσματα: Τό Ἀναστάσιμον τῆς α΄ Στιχολογίας, Δόξα, τῶν Πατριαρχῶν, Καί νῦν, τό Θεοτοκίον· «Τό ἀπ’ αἰῶνος ἀπόκρυφον...» (πρβλ. ὑποσημ. 3). Τό Ἀναστάσιμον τῆς β΄ Στιχολογίας, Δόξα, τῶν Πατριαρχῶν, Καί νῦν, τό Θεοτοκίον· «Κατεπλάγη ᾿Ιωσήφ...» καί τό μετά τόν Πολυέλεον Κάθισμα τῶν Πατριαρχῶν μετά τοῦ Θεοτοκίου αὐτοῦ.

Τά Εὐλογητάρια, ἡ ῾Υπακοή, οἱ Ἀναβαθμοί καί τό Προκείμενον τοῦ ἤχου.

Κανόνες: 1.– Τοῦ Πάσχα· «᾿Αναστάσεως ἡμέρα...», μετά τῶν Εἱρμῶν αὐτοῦ εἰς 4. 2.– Τῆς Θεοτόκου· «Θανατώσεως τόν ὅρον...» εἰς 2 μετά στίχου· «Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς» καί 3.– Τῶν Πατριαρχῶν· «Θείῳ φωτί τῆς τριλαμποῦς Θεότητος...» εἰς 4 μετά στίχου· «Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἡμῶν» καί εἰς τά δύο τελευταῖα Δόξα, Καί νῦν, καταλιμπανομένου τοῦ Κανόνος τῆς Σαμαρείτιδος.

Ἀπό γ΄ ᾿Ωδῆς·

Τό Κοντάκιον καί ὁ Οἶκος τῶν Πατριαρχῶν (χῦμα) καί τά·

Μεσῴδια Καθίσματα: 1.– Τῶν Πατριαρχῶν· «῾Ιεράρχαι Κυρίου θεοειδέστατοι...» καί 2.– Δόξα, Καί νῦν, τῆς Σαμαρείτιδος· «᾿Αγαλλιάσθω οὐρανός...».

Ἀφ’ ς΄ ᾿Ωδῆς·

Κοντάκιον – Οἶκος: Τῆς Σαμαρείτιδος.

Συναξάριον: Τῆς ἡμέρας, τῶν Πατριαρχῶν καί τό ῾Υπόμνημα τοῦ Πεντηκοσταρίου.

Καταβασίαι: «᾿Αναστάσεως ἡμέρα...».

Εὐαγγέλιον Ἑωθινόν: Τό Ζ΄ ῾Εωθινόν· «Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων Μαρία ἡ Μαγδαληνή...» κτλ.

῾Η Τιμιωτέρα: Οὐ στιχολογεῖται, ἀντ’ αὐτῆς ἡ θ΄ ᾨδή τοῦ Κανόνος τοῦ Πάσχα, τῆς Θεοτόκου, ὡς καί τῇ Κυριακῇ τῶν Μυροφόρων καί τῶν Πατριαρχῶν μετά στίχου· «Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἡμῶν» καί εἰς τά δύο τελευταῖα Δόξα, Καί νῦν, εἰς 4.

Εἱρμός θ΄ ᾨδῆς: «῾Ο Ἄγγελος ἐβόα... – Φωτίζου, φωτίζου...».

«Ἅγιος Κύριος...».

᾿Εξαποστειλάρια: 1.– Τοῦ Πάσχα· «Σαρκί ὑπνώσας...». 2.– Τῶν Πατριαρχῶν· «῾Ιεραρχῶν τό σύστημα...» καί 3.– Τῆς Σαμαρείτιδος· «Σαμάρειαν κατέλαβες...».

Εἰς τούς Αἴνους ἱστῶμεν Στίχους ς΄.

Αἶνοι: 1.– Τά 3 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «῾Ο Σταυρόν ὑπομείνας... – ᾿Εν τῷ Σταυρῷ σου, Χριστέ... – Τῷ σῷ Σταυρῷ, Χριστέ...». 2.– Τά 3 Στιχηρά Προσόμοια τῶν Πατριαρχῶν· «Τόν θεοσύλλεκτον δῆμον... – Ἀγαλλιᾶται ἡ πόλις ἡ βασιλεύουσα... – Τούς εὐκλεεῖς ῾Ιεράρχας...» καί 3.– Τά 4 Στιχηρά τοῦ Πάσχα· «Πάσχα ἱερόν... – Δεῦτε ἀπό θέας γυναῖκες... – Αἱ Μυροφόροι γυναῖκες... – Πάσχα τό τερπνόν...», μετά τῶν πρό αὐτῶν στίχων».

Δόξα: Τό ᾿Ιδιόμελον τῶν Πατριαρχῶν· «Τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡ πληθύς...».

Καί νῦν: Τό ᾿Ιδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «῾Η πηγή τῆς ζωαρχίας...».

Δοξολογία: Μεγάλη.

        «Σήμερον σωτηρία...».

ΕΙΣ ΤΗΝ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ

Ἀντίφωνα-Εἰσοδικόν: Τοῦ Πάσχα.

Μετά τήν Εἴσοδον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορ­τῆς...». 3.– Τῶν Πατριαρχῶν· «Βυζαντίου ποιμένες...» καί 4.– Τοῦ Ναοῦ.

Κοντάκιον: Τοῦ Πάσχα· «Εἰ καί ἐν τάφῳ...».

Τρισάγιον.

Ἀπόστολος: Τῶν Πατριαρχῶν· «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν Ἀρχιερεύς...» (῾Εβρ. ζ΄  26-28, η΄ 1-2), μετά τοῦ Προκειμένου· «Τό στόμα μου λαλήσει σοφίαν, καί ἡ μελέτη τῆς καρδίας μου σύνεσιν. – Ἀκούσατε ταῦτα, πάντα τά ἔθνη», ζήτει τοῦτον τῇ 13ῃ Νοεμβρίου.

Εὐαγγέλιον: Κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος· «῎Ερχεται ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς πόλιν τῆς Σαμαρείας...» (᾿Ιω. δ΄ 5-42).

Εἰς τό ᾿Εξαιρέτως: «῾Ο Ἄγγελος ἐβόα... – Εὐφραίνου, ἀγάλλου...».

Κοινωνικόν: Τοῦ Πάσχα· «Σῶμα Χριστοῦ...».

«Χριστός ἀνέστη...» κτλ.

Ἀπόλυσις: ῾Η τοῦ ῾Εσπερινοῦ.

Ὅπου δέν ἑορτάζεται ἡ μνήμη τῶν Ἁγίων Πατριαρχῶν,
ἀκολουθεῖται ἡ κατωτέρω τάξις.

ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Προοιμιακός – Ψαλτήριον.

Εἰς τό· «Κύριε, ἐκέκραξα...» ἱστῶμεν Στίχους ι΄.

Ἑσπέρια: 1.– Τά 3 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Τόν ζωοποιόν σου Σταυρόν...– Τοῦ ξύλου τῆς παρακοῆς...– Πύλας ᾅδου συνέτριψας, Κύριε...». 2.– Τό 1 Στιχηρόν Ἀνατολικόν· «Δεῦτε ἀνυμνήσωμεν, λαοί...». 3.–  Τά 3 Στιχηρά Προσόμοια τῆς Ἑορτῆς· «Πάρεστιν ἡ μεσότης ἡμερῶν... – Ἤκουσε καί εὐφράνθη ἡ Σιών... – Ἤγγικεν ἡ τοῦ θείου δαψιλής...» καί 4.– Τά 3 Στιχηρά Ἰδιόμελα τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἐπί τήν πηγήν ἐπέστη... – Ἐπί τό φρέαρ ὡς ἦλθεν ὁ Κύριος... – Ὁ συνάναρχος καί συναΐδιος...».

Δόξα: Τό Ἰδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Παρά τό φρέαρ τοῦ Ἰακώβ...».

Καί νῦν: Τό α΄ Θεοτοκίον τοῦ ἤχου· «Ὁ διά σέ θεοπάτωρ...».

Εἴσοδος: «Φῶς ἱλαρόν...». Τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας.

Ἀπόστιχα: Τό Ἀναστάσιμον Στιχηρόν· «Κύριε, ἀνελθών ἐν τῷ Σταυ­ρῷ...» καί τά 4 Στιχηρά τοῦ Πάσχα· «Πάσχα ἱερόν... – Δεῦτε, ἀπό θέας γυναῖκες... –  Αἱ Μυροφόροι γυναῖκες... – Πάσχα τό τερπνόν», μετά τῶν πρό αὐτῶν στίχων.

Δόξα: Τό  ἕτερον Ἰδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Ὡς ὤφθης ἐπί γῆς...».

Καί νῦν: Τό ὁμόηχον Ἰδιόμελον τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...».

Τρισάγιον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...» καί 2.– Δόξα, Καί νῦν, τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...».

Ἀπόλυσις: «Ὁ ἀναστάς ἐκ νεκρῶν...».

Τῇ Κυριακῇ πρωΐ: ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΝ

Μετά τόν Ν΄ Ψαλμόν, ὁ Τριαδικός Κανών· «Τριάδα θεαρχικήν δοξάσωμεν...», τό διά τήν Λιτήν Ἰδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἀγαλλιάσθω σήμερον φαιδρῶς...», τά Τριαδικά· «Ἄξιόν ἐστιν...». Τρισάγιον καί τό Ἀπολυτίκιον τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...».

ΟΡΘΡΟΣ

Ἑξάψαλμος.

Εἰς τό· «Θεός Κύριος...».

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Δόξα, τό αὐτό καί 3.– Καί νῦν, τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...».

Καθίσματα: Τά Ἀναστάσιμα τῆς α΄ καί β΄ Στιχολογίας, μετά τῶν Θεοτοκίων αὐτῶν.

Τά Εὐλογητάρια, ἡ Ὑπακοή, οἱ Ἀναβαθμοί καί τό Προκείμενον τοῦ ἤχου.

Κανόνες: 1.– Τοῦ Πάσχα· «᾿Αναστάσεως ἡμέρα...», μετά τῶν  Εἱρμῶν αὐτοῦ εἰς 4 καί 2.– Τῆς Θεοτόκου· «Θανατώσεως τόν ὅρον...» εἰς 2 καί εἰς τά δύο τελευταῖα Δόξα, Καί νῦν, καταλιμπανομένου τοῦ Κανόνος τῆς Σαμαρείτιδος.

Ἀπό γ΄ ᾨδῆς·

Τό Κοντάκιον τῆς Ἑορτῆς (χῦμα) καί τά·

Μεσῴδια Καθίσματα: 1.– Τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἀγαλλιάσθω οὐρανός...» καί  2.– Δόξα, Καί νῦν, τῆς Ἑορτῆς· «Ὁ τῆς σοφίας χορηγός...».

Ἀφ’ ς΄ ᾨδῆς·

Κοντάκιον – Οἶκος: Τῆς Σαμαρείτιδος.

Συναξάριον: Τῆς ἡμέρας καί τό Ὑπόμνημα τοῦ Πεντηκοσταρίου.

Καταβασίαι: «Ἀναστάσεως ἡμέρα...».

Εὐαγγέλιον Ἑωθινόν: Τό Ζ΄ Ἑωθινόν· «Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων Μαρία ἡ Μαγδαληνή...» κτλ.

Ἡ Τιμιωτέρα: Οὐ στιχολογεῖται, ἀντ’ αὐτῆς ἡ θ΄ ᾨδή τοῦ Κανόνος τοῦ Πάσχα καί τῆς Θεοτόκου, ὡς καί τῇ Κυριακῇ τῶν Μυροφόρων.

Εἱρμός θ΄ ᾨδῆς: «Ὁ Ἄγγελος ἐβόα... – Φωτίζου, φωτίζου...».

«Ἅγιος Κύριος...».

Ἐξαποστειλάρια: 1.– Τοῦ Πάσχα· «Σαρκί ὑπνώσας...». 2.– Τῆς Σαμαρείτιδος· «Σαμάρειαν κατέλαβες...» καί 3.– Τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης παραγέγονας...».

Εἰς τούς Αἴνους ἱστῶμεν Στίχους δ΄.

Αἶνοι: 1.– Τά 4 Στιχηρά Ἀναστάσιμα· «Ὁ Σταυρόν ὑπομείνας... – Ἐν τῷ Σταυρῷ σου, Χριστέ... – Τῷ σῷ Σταυρῷ, Χριστέ... – Τῶν πατρικῶν σου κόλπων...» καί 2.– Τά 4 Στιχηρά τοῦ Πάσχα· «Πάσχα ἱερόν... – Δεῦτε ἀπό θέας γυναῖκες... – Αἱ Μυροφόροι γυναῖκες... – Πάσχα τό τερπνόν...», μετά τῶν πρό αὐτῶν στίχων.

Δόξα: Τό Ἰδιόμελον τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἡ πηγή τῆς ζωαρχίας...».

Καί νῦν: «Ἀναστάσεως ἡμέρα...», μετά τοῦ· «Χριστός ἀνέστη...», ἅπαξ.

Δοξολογία: Μεγάλη.

«Σήμερον σωτηρία...».

ΕΙΣ ΤΗΝ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ

Ἀντίφωνα-Εἰσοδικόν: Τοῦ Πάσχα.

Μετά τήν Εἴσοδον.

Ἀπολυτίκια: 1.– Τό Ἀναστάσιμον· «Τό φαιδρόν τῆς ἀναστάσεως...». 2.– Τῆς Ἑορτῆς· «Μεσούσης τῆς Ἑορτῆς...» καί 3.– Τοῦ Ναοῦ.

Κοντάκιον: Τοῦ Πάσχα· «Εἰ καί ἐν τάφῳ...».

Τρισάγιον.

Ἀπόστολος: Κυριακῆς ε΄ ἑβδομάδος τῶν Πράξεων· «Διασπαρέντες οἱ Ἀπόστολοι...» (Πράξ. ια΄ 19-30).

Εὐαγγέλιον: Κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος· «Ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς εἰς πόλιν τῆς Σαμαρείας...» (Ἰω. δ΄ 5-42).

Εἰς τό Ἐξαιρέτως: «Ὁ Ἄγγελος ἐβόα... – Εὐφραίνου, ἀγάλλου...»⁷⁴.

Κοινωνικόν: τοῦ Πάσχα· «Σῶμα Χριστοῦ...».

«Χριστός ἀνέστη...» κτλ.

Ἀπόλυσις: Ἡ τοῦ Ἑσπερινοῦ.
 

 73. Ο ἀπό κοινοῦ ῾Εορτασμός τῶν Ἁγίων Πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως ἐθεσπίσθη κατά τήν συνεδρίαν τῆς Ἁγίας καί ῾Ιερᾶς Συνόδου τῇ 19ῃ Νοεμβρίου 1991. ῾Η Ἀσματική Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ ῾Υμνογράφου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ᾿Εκκλησίας, Γερασίμου Μοναχοῦ Μικραγιαννανίτου, ἐδημοσιεύθη εἰς τόν Τόμον· Βασιλείου Θ. Σταυρίδου, Ἅγιοι Ἀρχιεπίσκοποι καί Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως. Τό προσκύνημα τῶν ᾿Οφφικιάλων, Ἀθῆναι 2000, σελ. 87-115.